Ο Ελαιώνας

 

Ο ελαιώνας μας αποτελείται από ελιές που η ηλικία τους ξεκινά από τα 20 και φτάνει και τα 200 χρόνια. Βρίσκονται σε υψόμετρο 350 – 400 μέτρων.  Τα ελαιόδεντρα μας περιλαμβάνουν τρεις διαφορετικές ποικιλίες ελιάς, ο συνδυασμός των οποίων μας δίνει την ιδιαίτερη γεύση που έχει το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο του Χρήστου Πάνου. Συγκεκριμένα αποτελούνται από 60% λαδοελιές (μεγαρίτικη ποικιλία), 30% πατρινιά (ψιλοελιά) και 10% μανάκι.

Ο ελαιώνας της οικογένειας Πάνου αποτελεί μια συγκριτικά μικρή σε μέγεθος καλλιέργεια, και αυτό δίνει τη δυνατότητα  και τον επιπλέον χρόνο που απαιτείται για το προσεκτικό μάζεμα των ελιών με το χέρι, και την γενικότερη φροντίδα των ελαιοδένδρων, καθ όλη τη διάρκεια του χρόνου.

 

Τα Στύλια Κορινθίας

Το χωριό μας βρίσκεται 51 χλμ βορειοδυτικά της Κορίνθου, στις βορειοανατολικές απολήξεις του όρους Κυλλήνη (Ζήρια), σε υψόμετρο 580 μέτρων. Ανήκει στο Δήμο Ξυλοκάστρου, από το οποίο απέχει οδικώς περίπου 20′ λεπτά. Βρίσκεται σε υψόμετρο 580 μέτρων. Το χωριό αρχικά ονομαζόταν Βλαντούσια (Βλα-ντούσια = ο αδελφός του Ντούσια, είναι η πρώτη εκδοχή) και έγινε κοινότητα το 1912 από τον δήμο Πελλήνης. Το 1927, επειδή νόμιζαν ότι το «Βλαντούσια» ήταν αρβανίτικη λέξη, το αντικατέστησαν με την ονομασία του παλαιού γειτονικού οικισμού Στύλια. Το σωστό είναι ότι την ονομασία Βλαντούσια την πήρε από τους Ενετούς της 4ης Σταυροφορίας. Τον 17ο αιώνα υπήρχαν στην περιοχή δύο γειτονικοί οικισμοί με τα ονόματα Vlandussa και Stiglia (αρχείο Nani). Στην απογραφή των Ενετών του 1700 αναφέρεται το χωριό «Viladusa» με 16 οικογένειες και 64 κατοίκους. Το Βλαντούσια, κατά τη δεύτερη εκδοχή, βγαίνει από τη σύνθετη λέξη «Vila-dusa» = Ville-douce = πολίχνη – γλυκιά = ωραίο χωριό.

Στύλια Κορινθίας

Ο οικισμός Στύλια που βρισκόταν 3 km ανατολικά του σημερινού χωριού, όφειλε το όνομά του στους ψηλούς και ωραίους μαρμάρινους στύλους ενός αρχαίου ναού, στη θέση που σήμερα βρίσκεται η εκκλησία της Παναγίας (Κλήσια – Μπούκουρα). Ο οικισμός Στύλια ενσωματώθηκε στον Βλαντούσια και έτσι μετά το 1700 έχουμε μόνο την ονομασία «Βλαντούσια».

Στην περιοχή των Στυλίων αρκετοί ασκητές  είχαν φτιάξει τις «κρεβατίνες» με στύλους και μάλιστα περνούσαν τον περισσότερο καιρό τους πάνω στους στύλους και για αυτό τους έλεγαν στυλίτες. Στο χώρο αυτό ασκήτεψε για αρκετά χρόνια ο όσιος Λουκάς.

Σε κοντινή απόσταση άκμαζε την εποχή εκείνη η πόλη της Ζεμενάς (Ζεμενό). Το πιθανότερο είναι το χωριό να δημιουργήθηκε την εποχή που ο αφέντης της Κορίνθου Νέριο Ατσαγιόλι έφερε αποίκους από την Αλβανία για να τους χρησιμοποιήσει σαν φρουρούς του πριγκιπάτου του, γύρω στα 1375.

Από τους προεπαναστατικούς περιηγητές μαθαίνουμε ότι οι Αρβανίτες κάτοικοι της Βλαντούσας ήταν χριστιανοί και μιλούσαν και τα ελληνικά. Παρουσιάζονται σκληροί, πονηροί, αλλά γενναίοι. Με τους ξένους ήταν πολύ καχύποπτοι. Δεν είχαν σχέσεις με τους Τούρκους, αλλά ούτε με τους πολεμοχαρείς Αλβανούς Γκέκηδες και Τσάπηδες. Οι ίδιοι μάλλον συγγένευαν με τους Αρναούτηδες.

Τα Στύλια στην ορεινή Κορινθία

Το χωριό παλιά ήταν σε άλλη περιοχή που οι ντόπιοι την ονομάζουν «Παλαιοχώρι». Εκεί κοντά υπάρχουν ερείπια μιας παλιάς φράγκικης εκκλησίας με την ονομασία «Φραγκοκλήσι». Η εκκλησία του χωριού, ο άγιος Αθανάσιος, χτίστηκε γύρω στο 1905. Υπάρχουν και τα εξωκλήσια, «Η Παναγία» και ο «άγιος Νικόλαος» όπου βρίσκεται και το νεκροταφείο.

Ιερείς που λειτούργησαν στο χωριό ήταν οι: Βλάσης Κόλλιας – Αποστόλης Παπαγιαννόπουλος – Κων/νος Καλλίνικος και ο Κων/νος Τσάτσαρης.

Πρόεδροι της κοινότητας υπηρέτησαν: οι Χρήστος Πανούσης – Γεράσιμος Πανούσης – Αναστάσιος Ντάνος – Σταύρος Κόλλιας – Παναγιώτης Θεοδώρου – Αποστόλης Ντάνος – Αθανάσιος Κιμινός – Δημήτριος Σιαφουρλής – Αντώνης Καραχάλιος – Αναστάσιος Μπισμπίκης – Κων/νος Κουντουριώτης – Αθανάσιος Δούρος – Αναστάσιος Σίδερης – Γεώργιος Ζωγράφος.

Τα προϊόντα του χωριού είναι η μαύρη σταφίδα, η σουλτανίνα και το φυσικά το ελαιόλαδο.

Παλιές οικογένειες του χωριού αναφέρονται: οι Κόλλια – Ζωγράφου – Θεοδώρου – Πάνου – Δούρου – Σταματόπουλου – Μαυραγάνη.

Στην απογραφή του 1879 το χωριό είχε (205) κατοίκους, το 1920 (369), το 1940 (479), το 1961 (421), το 1991 (226).

 

Πηγή – στοιχεία:  Δήμος Ξυλοκάστρου – Ευρωστίνης / xylokastro-evrostini.gov.gr